Zwavelzwam

Zwavelzwam
Beekdal – Foto Toine de Leeuw

De Zwavelzwam (Laetiporus sulphureus) is een grote houtzwam die is opgebouwd uit een toef vlezige spatelvormige hoeden. Vooral in het beginstadium van hun ontwikkeling bezitten de hoeden allerlei gradaties van witte, gele en oranje kleuren met overgangen daartussen. In een later stadium verdwijnen de felle kleuren. Oude exemplaren worden wit en brokkelig als geitenkaas. 
Grote jonge exemplaren van de Zwavelzwam zijn vanwege hun kleuren ook door toevallige passanten veel gefotografeerd.
Door hun kleuren, grootte en spatelvormige hoeden zijn ze niet te verwarren met welke paddenstoel dan ook.

“Jonge” zwavelzwam
Beekdal – Foto Toine de Leeuw

Kenmerken

Individuele exemplaren zijn tussen de 5 en 25 cm breed. De consoles zijn opgebouwd uit vele fijne buisvormige filamenten (hyfen). Het hele mycelium met zijn talrijke dikke lobben kan tot 45 kg wegen.. 

De zwavelzwam is een buisjeszwam die valt onder de plaatjesloze vlieszwammen. Het is een algemeen voorkomende houtzwam die verspreid over het hele land te vinden is.

Vertegenwoordigers van het geslacht zijn vaak te vinden op wonden van bomen, waardoor ze het kernhout binnendringen en het ontbinden.
Typische gastheren zijn eik, taxus, tamme kastanje en wilg, evenals enkele coniferen.

Zwavelzwam in het Beekdal
Foto: Karel Noy

De parasitaire schimmelgroei door Laetiporus veroorzaakt een zichtbare bruinrot in de waardbomen.
Kenmerken van Jonge vruchtlichamen zijn een vochtig, rubberachtig oppervlak met een zwavelgele tot oranje kleur, soms met feloranje punten. Oudere exemplaren vervagen en worden broos, vergelijkbaar met krijt, en worden vaak gegeten door kevers, slakken of pissebedden. 
Laetiporus sulphureus vormt soms elk jaar vruchtlichamen als het weer geschikt is voor sporulatie. Deze gedijen goed van de late lente tot de vroege herfst, waardoor ze populair zijn bij paddenstoelenplukkers.

Tegelijkertijd is het een belasting voor de individuele bomen. Nadat het kernhout is ontbonden, wordt het spinthout vaak aangevallen, wat in meer gevorderde stadia de broosheid en gevoeligheid voor windbreuken vergroot en kan leiden tot het instorten van de waardboom, die niet meer kan buigen in de wind.

In Nederland komt slechts één soort zwavelzwam voor, wereldwijd zijn twaalf soorten te onderscheiden.

Zwavelzwam
Beekdal – Foto Toine de Leeuw

Eetbaarheid

Als onderdeel van een vegetarische levensstijl is de paddenstoel te gebruiken als vervanging voor kip. Bovendien kan het voor langere tijd worden ingevroren om het eetbaar te houden.
Het vlees van de zwam is wit en sappig, oude exemplaren kunnen erg taai zijn. 

De eetbaarheid van de Zwavelzwam wordt in Nederland in twijfel getrokken.
In sommige gevallen kan consumptie milde reacties veroorzaken, zoals gezwollen lippen bij gevoelige mensen of, in zeldzame gevallen, misselijkheid, braken, duizeligheid en desoriëntatie.  
Om deze redenen dringen veel veldgidsen aan op voorzichtigheid jegens die mensen die Laetiporus willen eten, en raden aan om alleen exemplaren te eten die verse, jonge vruchtlichamen hebben en aanvankelijk slechts kleine hoeveelheden te eten om de tolerantie te beoordelen.  

In Engeland is de Zwavelzwam een gewaardeerde en veel gezochte consumptiepaddenstoel, getuige zijn bijnaam ‘Chicken of the woods’. De bijnaam refereert uiteraard niet aan zijn vorm maar aan zijn overeenkomst in smaak en draderige structuur van kippenvlees.

“Oude” zwavelzwam
Beekdal – Foto Toine de Leeuw

Bronnen:

Nature today

Wikipedia

Foto’s Beekdal – Karel Noy en Toine de Leeuw

Plaats een reactie