Het Heelsums Beekdal is al sinds 1840 in trek bij kunstenaars, die onder de indruk zijn van dit gebied en dat op doek of papier proberen vast te leggen. Het betreft dan met name het spaarzaam bewoonde gebied van Laag en Hoog Wolfheze (1,5 km ten zuiden van het huidige dorp Wolfheze), met zijn bijzondere combinatie van oude bewonings- cultuur en mooie natuur in een geaccidenteerd terrein met heidevelden, eeuwenoude eiken en kabbelende sprengenbeken.
Regelmatig kiezen we een werk van deze kunstenaars uit, bespreken dit en geven we wat achtergrondinformatie over de betreffende kunstenaar.

Schilderij van Xeno Münninghoff
Dit frisse schilderij van Münninghoff geeft een mooi beeld van hoe de omgeving van het bekende Kerkje op de Heuvel in Heelsum er heeft uitgezien in de jaren ’10 van de vorige eeuw. Het schilderij is niet gedateerd, maar Münninghoff verhuist in 1920 van Renkum naar Oosterbeek en daarom is het erg waarschijnlijk dat hij het nog in zijn Renkumse periode heeft geschilderd. Het landschap zoals hij het vastlegt is dan op nog geen enkele wijze aangetast door de aanleg van stevige stenen bruggen, geasfalteerde wegen etc. Het is een warm en stemmingsvol schilderij van een mooi stukje van het beekdal dat velen van ons kennen.
Münninghoff heeft een heel grote productie gehad en zijn schilderijen komen dan ook nog steeds heel regelmatig op veilingen voor. Hij is onder andere makkelijk herkenbaar door de verschillende schakeringen bruin die hij in veel van zijn schilderijen gebruikt. Ook zijn lekker losse impressionistische toets is makkelijk herkenbaar, ook op dit schilderij van de Heelsumse beek met het markante houten bruggetje. Zijn signatuur op schilderijen is compleet met in hoofdletters XENO MÜNNINGHOFF, op tekeningen/schetsen meestal met alleen XM.
Xeno Augustus Franciscus Münninghoff (1873-1944) wordt geboren in Deventer en heeft daar al op 17-jarige leeftijd de kunstschilder Arend Hijner als leermeester. In 1892 gaat hij in Amsterdam de vierjarige opleiding volgen aan de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijs en behaalt in 1896 hier de MO-akte tekenen. De directeur van deze Rijksnormaalschool beveelt Münninghoff in 1897 aan als directeur van de nieuwe Gemeente-Teekenschool in Renkum en hij wordt aangenomen. Twee jaar later komt er ook een dergelijke school in Oosterbeek, hij is nu directeur van beide scholen en maakt hierbij zelfs de 25 jaar vol.
Heel betrokken en actief wordt hij vanaf 1902 in Renkum bij de Kunstvereniging Pictura Veluvensis aldaar. In 1906 trouwt hij met de Oosterbeekse kunstenares Mathilde Jacoba (‘Tilly’) van Vliet. Münninghoff wint Gouden Medailles voor inzendingen op tentoonstellingen, exposeert op Ateliertentoonstellingen met zijn vrouw Tilly en wordt in 1937 Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In 1944, een jaar na de viering van zijn 70ste verjaardag overlijdt hij tijdens zijn evacuatie in een noodziekenhuis in Barneveld. Na de oorlog wordt hij op 3 november 1945 herbegraven in Oosterbeek op de begraafplaats aan de Fangmanweg. Op de grafsteen wordt zijn lijfspreuk gebeiteld: Ars longa, vita brevis (de kunst is lang, het leven kort).